Aalsmeer Oost (Kleine Noorddijk)

Arend Stokkel woonde vanaf 1 mei 1864 op de Kleine Noorddijk te Aalsmeer-Oost. Dit stuk van Aalsmeer werd ook wel 'De Noord' genoemd (De Noord bestond uit de Schinkelpolder en de Rietwijkeroordpolder). Dit gedeelte van de gemeente Aalsmeer is volledig opgegaan in het Amsterdamse Bos. Er is niet veel meer bekend over dit gebied en zijn bewoners. Dhr. Mens uit Bovenkerk heeft enkele verhalen hierover geschreven, er zijn enkele publicaties over de aanleg van het Amsterdamse Bos (Bosplan) verschenen, en in 'Aalsmeer in Oude Ansichten' en 'Bovenkerk in Oude Ansichten' staan enkele foto's van de Kleine Noorddijk.

UPDATE maart 2023

Foto onder: foto met o.a. de vaandeldrager Kees Stokkel van de R.K. fanfare van Bovenkerk, t.g.v. de inhuldiging van een priester

De Kleine Noorddijk
De Kleine Noorddijk (1) lag in het verlengde van de Oosteinderweg. Aan de linkerzijde stonden enkele boerderijen (Koningen, Geleijn en Braat) en aan de rechterzijde enkele huizen en bedrijfjes (Van Kessel, De Gooijer, Jongkind, Heijsteeg, Tesselaar, Van Leeuwen, Mens, Buskermolen, Van der Meer en Van 't Schip). Ter hoogte van de Urbanus kerk (2) draaide de weg naar links en liep door tot de Schipholkade (8) van de Rietwijkeroorder polder (9).
De Urbanuskerk aan de Noorddammerlaan werd in 1875 in gebruik genomen. Tot 1920 moesten de bewoners uit 'De Noord' via het Schinkeldijkje en De Luwte naar de kerk, een omweg van zo'n twintig minuten lopen. Ook was er nog de mogelijkheid om met de 'kerkschuit' van Franken te gaan. Vanaf 1920 konden de bewoners naar de kerk via een verhard pad (Kippenpaadje of Zwarte Pad) met een hoge brug (Kippenbrug), een initiatief van Jacob Sloothaak. De kwekers uit Aalsmeer konden hierdoor met hun schuiten via het Schinkelsluisje en het molmpoeltje nog steeds richting Amsterdam. Van 1929 tot 1932 had Roda '23 een veld aan de Kleine Noorddijk (in bos, bij boswachterij).

In 1931 werd de onteigeningswet ten behoeve van de aanleg van het Amsterdamse Bos (Bosplan) aangenomen, waardoor alle huizen aan de Kleine Noorddijk gesloopt moesten worden. Het 'Bosplan' was een werkverschaffingsproject. Een van de eerste werken waren de Bosbaan en de aanleg van de speelheuvel. Als gevolg van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd pas in 1958 de laatste woning gesloopt. Pas in 1959 werd de camping in het Amsterdamse bos geopend (op Aalsmeers grondgebied). Vrijwel alle woningen en boerderijen aan de Kleine Noorddijk werden gesloopt, alleen boerderij 'Meerzicht' (thans pannenkoekenhuis) en het huis naast het Zwarte pad staan er nog. Hiermee kwam een einde aan een bijzonder stukje Aalsmeer. Hieronder de kaart uit 1934.

Onteigeningskaart Bosplan 1934
Afbeelding – 2,4 MB 735 downloads

Legmeerdijk (De Luwte)
De familie bleef Aalsmeer-Oost trouw en ging wonen op de Legmeerdijk (De Luwte) en het einde van de Oosteinderweg. De zijde van de Kleine Poel is Aalsmeer, de rechterzijde Bovenkerk. Op De Luwte woonden in het begin van de jaren dertig o.a. Manus van der Meer, timmerman, met zijn vrouw Marie Stokkel, Gerard van Stijn, onderwijzer, recht tegenover de Aloysiusschool, Willem Gijse met zijn vrouw Neeltje Bruine de Bruin, Willem Heesterman, fietsenmaker/automonteur, Henk Vrolijk, veehouder, Kees Stokkel, heier, en zijn vrouw Aaltje van den Heuvel, en Gijs van Baane, visser. Alleen de zijde van de Kleine Poel was toen bebouwd.

De Legmeerdijk bestond waarschijnlijk al in de 13e eeuw en was de landscheiding tussen Amstelland en Kennemerland. De Legmeer was eerst een klein veenmeer maar werd later als gevolg van het turfsteken een groot water, welke uiteindelijk in 1877 werd ingepolderd. Tussen de Aloysiusschool en het café van Van Kasteren (nu Silversant) lag vroeger nog het '"Poeltje". Later werd het Poeltje drooggelegd en gebruikt als voetbalplaats voor de school.

De Oosteinderweg
Aan het einde van de Oosteinderweg woonde Kees Stokkel en zijn gezin. Na zijn huwelijk met Alie van den Heuvel in 1927 woonden zij eerst in bij de familie Schooneveld. Daarna verhuisden zij naar de Luwte, Legmeerdijk 33, schuin tegenover de St. Aloysius school. Hij woonde daar naast zijn zus Coba die getrouwd was met Henk Vrolijk. In 1936 verhuisden zij naar het huis aan de Oosteinderweg (foto boven), voorheen van Jan Bruine de Bruin.

Kleine Noord, adressenlijst 1925.
17. A. Braat, bouwknecht
18. L. Stokkel, grondwerker
24. Jacob Sloothaak, landbouwer
25. K. van Breemen, arbeider en W. van Breemen, arbeider
26. G. van Oudenaren, veldarbeider
28. G. van Lier, schillenophaler
32. J. Slijkoord, werkman
35. F. Hijstee, werkman
39. G. Stokkel, grondwerker
49. C. Buskermolen, werkman
51. J.T. Buskermolen, werkman
81. J. Stokkel, werkman

 

Kleine Noorddijk, adressenlijst 1932.
Linkerzijde:
21. A. van Wijngaarden, arbeider
23. H. Verlaan (foto)
27. G. Buskermolen
31. C. van Oudenaren, veehouder
35. E.P. Verlaan
37. J. Verlaan
43. F. Leeuwerik (foto)
51. J. Voorpostel
57. H. Geleijn (foto)
67. W. Jansen
69. G. van Oudenaren
71. C. Molenaar
81. C. Hoogeveen (foto), landbouwer
87. N.J. Helsloot
95. J. Bosman (foto)
103. J. van Bodegraven, landbouwer

Rechterzijde:
2. H.J. Koningen
4. M. Koopman
10. Th van Schip, arbeider
12. C. Buskermolen (foto)
16. H. Ottervanger
18. G. Ottervanger
20. Wed. P. van Grieken
22. W.F. Van der Stroom, bloemistknecht
28. Th. Schuit
30. P. Commandeur
34. Cornelis van Kessel (foto)
40. G. Stokkel
54. A. Stokkel (foto)
56. J.M. Tesselaar, arbeider (foto)
58. F. Hijstee (foto)
60. H. van der Meer, timmerman (foto)
68. N.C. Witteveen, opperman (foto), later Liberton
70. A. Bezuijen (foto)
80. J.H.J. Bouwman (foto), nu boswachterswoning
88. A.G. Mens, werkman (foto)
90. P.J. Buskermolen, melkrijder (foto)
94. K. van Leeuwen (foto)
100. J. van Genugten (foto)
102. P. van Genugten
108. J. Slijkoord (foto)
122. J. Zwaan (foto)
126. J. Schuit (foto)
134. J. Helsloot
142. J.H. Sloothaak, landbouwer
150. G. van Lier
152. G. Resoort
200. G.J. Kalwij, bloemist

Links: Kleine Noorddijk 100 en 108. In het oude perceel nr 100 woonde achter de familie J. van den Genugten en voor Saarloos. Na hen de familie Splinter. De huizen in de achtergrond werden bewoond door de families J. Slijkoord (108) en J. Schuit (nr. 126). De foto dateert van 1940. Rechts: In de bocht van de Kleine Noorddijk.

Einde Oosteinderweg, linksaf Bosrandweg, rechts Schinkeldijkje en rechtdoor de Kleine Noorddijk

Links: Het huis van de Families J. Zwaan  en G. van Keulen, Kleine Noorddijk 122, de Grote Noord, meer richting Burgemeester Colijnweg. Rechts: Nogmaals in de bocht, nu van een afstand. Deze woningen werden bewoond door de families K. van Leeuwen (94), P.J. Buskermolen (90) en A.G. Mens (88). Foto ong. 1940.

Links: Kleine Noorddijk 43, bewoond door de familie F. Leeuwerik, later W.G. Braat. Rechts: Kleine Noorddijk, in dit huis woonden de families A. Bezuijen (70) en N.C. Witteveen (68), later Liberton. Rechts op de achtergrond de St. Urbanuskerk van Bovenkerk.

Links: Kleine Noorddijk, rechts op de achtergrond de Sint Urbanus kerk. Rechts: De Kleine Noorddijk, we kijken richting Oosteinderweg. Het huis rechts staat op de hoek Oosteinderweg met de Bosrandweg (Middenweg) en werd bewoond door Gerrit van der Meer, timmerman. Achter de begroeiing aan de rechterzijde van de foto is nu de camping van het Amsterdamse Bos.

Links: Kleine Noorddijk, ter hoogte van de firma Van Kessel (34). Rechts: Kleine Noorddijk (23), deze woning werd o.a. bewoond door de familie H. Verlaan.

Cornelis van Kessel is zoon van de tuinder Johannes Nicolaas van Kessel (Rijnsaterwoude, 1819). In mei 1877 wordt Cornelis smidsknecht in Nieuwveen. Daarna werkt hij enkele jaren in Leimuiden. In 1896 vestigt hij zich als zelfstandig smid in Bovenkerk aan de Kleine Noorddijk 34, thans onderdeel van het Amsterdamse Bos. Zijn eerste opdracht is het vervaardigen van een hekwerk om het kerkhof bij de Urbanuskerk. Van Kessel maakt in klein aantal schaatsen, eerst vermoedelijk krulschaatsen, later schoonrijschaatsen. Bron: Van Glis tot Klapschaats, 2001

Links Kleine Noorddijk nr. 12, het huis van C. Buskermolen. Aan de andere kant van het perceel woonde de familie Van 't Schip (10). Rechts een foto van de boerderij van de familie Bosman aan het einde van de grote Noord (95). Foto ong. 1940.

Links: Kleine Noorddijk, nr. 50?, 5?2 en 54?. Hier woonden (van voor naar achter) de families H. van der Meer (60), F. Hijstee (58), J.M. Tesselaar (56) en A. Stokkel (54). Rechts Kleine Noorddijk 57, het huis gebouwd in 1922 door timmerman J. Gelein voor Jac. Gelein, later zijn zoon Hein Gelein.

Links: Kleine Noorddijk nr. 60, familie Manus van der Meer. Rechts: Kleine Noorddijk nr. 54, Arie Stokkel en zijn vrouw.

Links: Arie Stokkel en zijn vrouw.

Links: Kleine Noorddijk 80, boswachterswoning, daarvoor het Zwarte Pad. Rechts: Het gezin van Gerrit Stokkel en Wilhelmina Jozina van Eijk voor hun huis aan de
Kleine Noorddijk nr. 40 in Aalsmeer-Oost. Foto ong. 1930.

Boven en onder: Kleine Noorddijk 81, de boerderij van Cornelis Hoogeveen en Cornelia Maria de Roos, nummer 98 op de onteigeningskaart, iets links aan de overkant stond de boerderij van Johannes Sloothaak, en links daarvan de boerderij van zijn broer Jacob Sloothaak. Samen hebben zij het stuk Burg. Colijnweg, Kleine Noorddijk en Oeverlanden drooggemalen. Foto ong. 1940.

Kruising aan het einde van de Oosteinderweg/Schinkeldijkje/Kleine Noorddijk. Foto ong. 1950.

Kleine Noorddijk, Aalsmeer, periode 1907-1915.

Kleine Noorddijk, Aalsmeer 1939.

De Kleine Poel of Modderpoel in 1932, aan de overkant staan de huizen van de Kleine Noorddijk.

Einde van de Oosteinderweg, rechtdoor de Kleine Noorddijk, rechtsaf Schinkeldijkje